"BEŞ PARMAK YÖNTEMİ"Nİ DUDUNUZ MU?

Çocuklara okuma kültürü edindirmenin en önemli koşullarından biri onları kendilerine uygun kitaplarla buluşturmak. Peki, ebeveynler ve çocuklar bir kitabı ellerine aldıklarında bu kitabın, doğru kitap olduğunu nasıl anlayacaklar? Sihirli bir formül maalesef yok. Bir kitabın bir okura uygun olup olmadığı konusunda sayısız koşul var.

Bu hafta bunlardan sadece birisinden, sizlere minik bir ipucu olsun diye, bahsetmek istiyorum. “Beş Parmak Yöntemi”, çocukların kitap seçimlerinde hem kendi kendilerine deneyebilecekleri hem de biz ebeveynler için yardımcı bir yöntem. Kendi kendine okuyabilen çocuklar ile kullanılabilen ve bilinmeyen kelimelerin sayısını esas alan bu yöntemin uygulanışı şöyle:

Çocuk, kitabı eline aldığında rastgele bir sayfasını açar ve okumaya başlar. Okurken anlamını bilmediği her kelime için bir parmağını kaldırarak sayar. Bir sayfa sonunda eğer;

• Anlamını bilmediği kelime sayısı yoksa veya sadece bir ise, kitabın çocuk için basit kalacağını,

• Bilmediği 2 – 3 kelime var ise, kitabın çocuğun dil seviyesine uygun olduğunu,

• Bilmediği 4 - 5 kelime var ise; kitabın çocuğun dil seviyesinin biraz üzerinde olduğunu ama isterse okumaya devam edebileceğini, hatta kelime haznesinin gelişmesi adına faydalı olabileceğini, ama bizden yardım alması gereken durumlar olduğunu,

• 5’ten daha fazla sayıda anlamını bilmediği kelime var ise, büyük olasılıkla diğer sayfalarda da aynı durumla karşılaşacağı için bu kitabı ilerleyen zamanlarda okumak için ayırmasını veya bizim yardımımızla okuyabileceğini söyleyebiliriz.

Dediğim gibi; bir kitabın çocuğun seviyesine uygun olup olmadığı konusunda pek çok koşul var. Kelime seviyesi bunlardan sadece biri; ama bu yöntemin faydalı tarafı, çocukların kendi kendilerine de deneyebilecekleri basit bir yöntem oluşu ve çocuklara kitap seçme konusunda bağımsızlık, böylece okuma konusunda özgüven kazandırması. Hedef, çocuğun anlamını bilmediği kelimelerin arasında kaybolup, okuma hevesini yitirmemesi. Çocuğunuz bir sayfada 10 tane kelimenin anlamını bilmiyor olsa dahi, ilgisini çektiği için ısrarla o kitabı okumak istiyorsa, bırakın, okusun. Siz, yeter ki yardım istediğinde yanında olun.

Derya Tüncel